Бәрәңгене көрәк белән утыртабыз. Тишелеп чыккач, китмән белән төбен йомшартабыз, аннан өябез. Соңгы елларда тагын бер тапкыр техника белән күтәреп чыгалар. Җәй буе шулай буразнада туфрак күтәрүнең файдасы бармы икән? Шул турыда аңлата алмассызмы? Быел яңгырлар да бик юк, җир коры.
Әсгать, Лениногорск районы.
Франс ХӘЛИЛОВ, авыл хуҗалыгы фәннәре кандидаты, ТРның атказанган авыл хуҗалыгы хезмәткәре:
— Һичшиксез, бәрәңге төбен өяргә кирәк. Беренчедән, бу үсемлекнең тамырларына дым һәм һава керсен өчен кирәк. Икенчедән, чүп үләннәре юк ителә, өченчедән, төбен өю өстәмә тамырлар үстерү мөмкинлеге бирә, анда күбрәк бүлбеләр яралачак, үсемлек ныгый, сабаклары калыная.
Бәрәңгенең төбен кимендә ике тапкыр өяргә кирәк. Беренче тапкыр моны үсемлек 8-10 см үскәч эшлиләр. Бу вакытта буразна ясап, җирне 3-4 см га гына күтәрәләр. Бәрәңге сабагын 18-20 см үстергәч, икенче тапкыр өяргә кирәк. Монысында туфракны ике яктан гына түгел, үсемлек тирәли өяләр. Өченче тапкыр бәрәңгенең төбен өймәскә дә була. Әмма моны эшләсәгез, берән-сәрән калган чүп үләннәрен дә юк итәчәксез һәм җире ачылып, күренеп торган яшь бәрәңгеләрне күмдерәчәксез. Алар кояшта ятып, яшелләнә, агулыга әйләнә.
Әгәр соңгы вакытта яңгырлар яумаса, җир коры булса, төбен өяргә бер көн кала бәрәңгегә су сибәргә кирәк. Коры туфракны өюнең файдасы юк кына түгел, ул зыян да сала. Кайнар туфрак бәрәңге сабагыннан дымны тарта. Артык дымлы туфракны да өймәскә кирәк, мәсәлән, яңгырдан соң ук өю туфракның тыгызлануына китерә, ә бәрәңге көпшәк туфракны “ярата”.
Китмән белән өйгәндә, мотоблок белән эшләгәндә дә, бәрәңгенең сабакларын зарарламаска тырышыгыз.